op 28 apr 2021

Nu de horeca blijkbaar wel kan opstarten, kunnen studenten weer dromen van een studentenjob. Ook werkgevers zullen zonder twijfel de flexibiliteit van de jobstudenten, evenals het kostenvoordeel, met open armen verwelkomen.

Iedereen die hierop beroep wil doen – werkgevers of (job)studenten – moet met volgende principes rekening houden:

  • De overeenkomst moet schriftelijk aangegaan worden.
  • De overeenkomst is van bepaalde duur en maximale duur is 12 maanden.
  • De studentenovereenkomst wordt dus best in blokken afgesloten, bijvoorbeeld per kwartaal of per semester, vakantieperiode en dan weer per semester.
  • Tussen de verschillende studentenovereenkomsten moet er een “echte” onderbreking zijn van minstens 1 dag.

Wie meer wil weten, vindt in deze tekst een bijkomende uitleg.

What’s in a name?

Een student is iedere persoon die het hoofdstatuut van student heeft en die onderwijs volgt aan een onderwijsinstelling of een examen voorbereidt voor de centrale examencommissie. De student moet minstens 15 jaar oud zijn en moet de voltijdse leerplicht voltooid hebben. Studenten mogen zowel tijdens het schooljaar als tijdens de schoolvakanties tewerkgesteld worden.(1)

Toch kunnen niet alle studenten die aan deze voorwaarden voldoen een studentenovereenkomst afsluiten. Zo worden studenten die op ononderbroken wijze meer dan 12 maanden bij dezelfde werkgever in dienst zijn, studenten die avondschool of een beperkt leerplan volgen en studenten die als stage onbezoldigde arbeid verrichten uitgesloten van de studentenovereenkomst.

Moet de overeenkomst met de student schriftelijk?

De overeenkomst voor een tewerkstelling van studenten(2) moet voor iedere student afzonderlijk schriftelijk worden vastgesteld uiterlijk op het tijdstip waarop de student in dienst treed.(3) De studentenovereenkomst moet maar liefst 19 specifieke verplichte vermeldingen bevatten.(4)

Aan het niet-naleven van deze vormvoorwaarde zijn sancties verbonden.(5)

Een overeenkomst van bepaalde of onbepaalde duur?

De studentenovereenkomst is steeds een overeenkomst van bepaalde duur. Hoewel de wetgever geen expliciete maximumduur voorschrijft, ligt deze impliciet op 12 maanden. Studenten die langer dan 12 maanden bij dezelfde werkgever onder een studentenovereenkomst werken, worden namelijk uitgesloten van het toepassingsgebied van een arbeidsovereenkomst voor studenten en genieten niet langer van de extra waarborgen.

Indien de studentenovereenkomst geen einddatum bevat, zijn op deze overeenkomst de regels van een overeenkomst voor onbepaalde duur van toepassing. Dit is niet het geval indien de werkgever kan bewijzen dat het ontbreken van deze datum geen nadelen met zich meebrengt voor de student.

Volleerd na 12 ononderbroken maanden?

Hoewel niemand ooit volledig volleerd zal zijn, gaat de wetgever toch van een voldoende vakbekwaamheid uit nadat de student gedurende 12 ononderbroken maanden bij dezelfde werkgever aan het werk is. Zij kunnen geen studentenovereenkomst meer sluiten.(6) Na het verstrijken van deze periode van 12 maanden zal de overeenkomst niet langer beheerst worden door de specifieke regelgeving die de studentenovereenkomst beheerst(7), maar door het gemene arbeidsrecht.

Bijzondere aandacht gaat hierbij uit naar het begrip ‘ononderbroken’. Indien de tewerkstelling wel onderbroken wordt (vooraleer de kaap van 12 maanden overschreden wordt), kan dezelfde student bij dezelfde werkgever opnieuw aan de slag op basis van een studentenovereenkomst zonder dat het gemene arbeidsrecht speelt. Het moet hierbij wel om een werkelijke onderbreking gaan, een fictieve onderbreking volstaat dus niet. Elke vorm van tewerkstelling in verband met de studentenovereenkomst wordt in aanmerking genomen om na te gaan of de studentenovereenkomst deze kaap al dan niet overschrijdt. Deze 12 maanden beperken zich bovendien niet tot een kalenderjaar noch tot een schooljaar en het is irrelevant of de student deeltijds of voltijds tewerkgesteld werd. Deze regelgeving is ingegeven vanuit de vooronderstelling dat de student na 12 ononderbroken maanden geacht wordt een regelmatige werknemer te zijn geworden die door de opgedane ervaring in de arbeidswereld geen nood meer heeft aan een bijzondere bescherming.(8) Deze redenering is evenwel minstens kort door de bocht te noemen en houdt geen rekening met de invulling die werd gegeven aan de arbeidstijd, de periodiciteit, …

Een student van 20 jaar die een eerste studentenovereenkomst voor 12 maanden aangaat, nadien een vakantieperiode van 2 weken neemt en vervolgens een tweede studentenovereenkomst voor opnieuw 12 maanden aangaat, heeft volgens de wetgever nog niet voldoende ervaring en geniet de bescherming van arbeidsovereenkomsten voor studenten. Een student van 15 jaar die daarentegen een studentenovereenkomst voor langer dan 12 maanden aangaat, zal vanaf de 13e maand niet meer onder de wettelijke bepalingen aangaande de overeenkomst voor tewerkstelling van studenten vallen. In dit laatste geval is er dus geen sprake meer van bijkomende waarborgen voor de student en wordt de overeenkomst behandeld als een gewone arbeidsovereenkomst.

 ***

Het is dus belangrijk om bij de redactie van studentenovereenkomsten de nodige waakzaamheid aan de dag te leggen.

Heeft u vragen over de reikwijdte van de studentenovereenkomst of omtrent dit artikel?

Neem dan contact met ons op.

 

Karin SCHÜHLE, Kristof COLONNE & Brigje VERHASSELT





(1) Definitie volgende de FOD WASO; zie https://werk.belgie.be/nl/them...

(2) De overeenkomsten geviseerd door Titel VII Arbeidsovereenkomstenwet. 

(3) Artikel 123 Arbeidsovereenkomstenwet.

(4) Artikel 124 Arbeidsovereenkomstenwet.

(5) Zie bijvoorbeeld artikel 126 Arbeidsovereenkomstenwet.  

(6) Artikel 1 Koninklijk besluit van 14 juli 1995 waarbij sommige categorieën studenten uit het toepassingsgebied van Titel VII van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten worden gesloten; https://werk.belgie.be/nl/them...

(7) M. COPPENS, Handboek Sociaal Recht, Gent, Story Publishers, 2014, 353.   

(8) https://werk.belgie.be/nl/them...